Het is alweer een paar jaar geleden dat ik de opleiding Coach Foundation en Coach Practitioner heb gevolgd. Een geweldig initiatief van de VO-Academie! In augustus 2021 heb ik als rector de schooldeur achter mij dichtgetrokken, maar ook meteen weer opengedaan als coach en trainer.
Met veel plezier begeleid ik nu teams, schoolleiders en docenten. Ik ben sinds januari co-trainer bij de opleiding Coach Practitioner van BGL en via VO-managementcoach ondersteun ik af en toe een coachee.
Het is altijd fijn als je je coachee letterlijk in beweging krijgt, als je met een simpele uitleg snel aan de slag kan om te onderzoeken waar de schoen wringt. De Transactionele Analyse (TA) is daarbij een waardevol instrument. In een paar minuten leg ik, aan de hand van drie bolletjes links en drie bolletjes rechts, de theorie van de drie egoposities uit (ouder – kind – volwassene). Later zorg ik voor verdieping door verder in te gaan op de verschillende ouderposities (kritisch of voedend) of kindposities (aangepast, vrij of rebels). Met behulp van zes stoelen (steeds drie tegenover elkaar) gaan we het uitproberen.
Er is altijd wel een ongemakkelijk moment, waarop de coachee met een vervelend of ongemakkelijk gevoel terugkijkt. Samen gaan we de situatie uitspelen. Vaak blijkt de coachee een patroon te vertonen in het gedrag t.o.v. zijn of haar leidinggevende. Niet zelden is dat de positie van het aangepaste kind t.o.v. een veeleisende of dominante baas (kritische ouder). Maar het omgekeerde doet zich ook voor: als leidinggevende dacht u dat u empathie toonde, maar uit uw mimiek of houding bleek dat u niet keurig vanuit de volwassen rol communiceerde, maar wel degelijk de positie van kritische ouder had ingenomen. Maar het omgekeerde doet zich ook voor: als leidinggevende dacht u dat u empathie toonde, maar uit uw mimiek of houding bleek dat u niet keurig vanuit de volwassen rol communiceerde, maar wel degelijk de positie van kritische ouder had ingenomen. Waarop de ander zich lekker kon vastgraven in het gefrustreerde kind.
Het is heel bevrijdend om samen te ontdekken hoe een klein verschil in taalgebruik een groot verschil op de ander kan hebben. Actie is altijd reactie! Door als coach de situatie wat uit te vergroten kunt u er samen ook eens flink om lachen. Dat maakt het allemaal een beetje meer ontspannen. We zijn vaak zo streng voor onszelf. Bovendien zijn er geen goede of foute ego posities. Het gaat erom dat u leert ze bewust in te zetten.
Dankzij meer inzicht in deze ego posities kunt u leren dat u zelf aan zet kunt zijn om de patronen te doorbreken.
In volgende sessies kunt u dan de verdieping in gaan met bijvoorbeeld de “dramadriehoek” of “het venster op de wereld”. Deze kunnen helpen om opeens alles beter te begrijpen. Met als doel dat de coachee met meer plezier én met het gewenste resultaat communiceert op het werk.
Aanrader blijft voor mij “Einstein en de kunst van het zeilen” van Klaas Kunst en Anne de Graaf. Boordevol voorbeelden en een heldere uitleg.
Anna-Paulien Smits
In iedere kwartaalmailing laten we graag een VO-managementcoach aan het woord. Wilt u uw ervaringen met andere coaches delen? Neemt contact op via info@vo-academie.nl!