Genieten van ogenschijnlijke tegenstrijdigheden

Het jaar van Mark Dees, directeur-bestuurder Pallas Athene College

Net als alle andere schoolleiders en bestuurders stond voor Mark Dees dit jaar in het teken van corona. In datzelfde jaar maakte hij ook de overstap van schoolleider naar directeur-bestuurder. Hoe heeft hij dat ervaren?
 

‘Met alle betrokkenen heb ik prachtige dialogen, daar kan ik echt van genieten’

“Het mooiste aan mijn huidige functie als directeur-bestuurder zijn de dilemma’s, de ogenschijnlijk tegenstrijdige opdrachten. Je bent bezig met je leerlingen, je personeel, de MR, de Raad van Toezicht. Tegelijkertijd geef je samen met andere bestuurders het onderwijs in de regio gestalte. Met al die partijen heb ik prachtige dialogen, daar kan ik echt van genieten. Natuurlijk is het niet altijd even makkelijk, maar wat is er nu mooier dan dat er in dat spel dingen lukken. Dat we samen iets moois voor elkaar krijgen. Als bestuurder verbind je de binnen- en de buitenwereld, met als doel: mensen laten excelleren. Of dat nu docenten of leerlingen zijn. Dat is een mooie opdracht. Uiteindelijk ben ik ook om die reden het onderwijs in gegaan: om mensen verder te helpen. Ik was zelf een nogal drukke leerling, een aantal docenten hebben mij geholpen en uitgedaagd. Daardoor heb ik alle kansen gekregen. Ik wil zorgen dat alle leerlingen die mogelijkheid krijgen.”
 

‘Gesprekken met (oud-)bestuurders zijn voor mij erg waardevol’

“De afgelopen tien jaar was ik directeur binnen een AOC in Ede. Dat was een grote organisatie, ik had veel vrijheid. Mijn werk bestond ook uit het samenwerken met bestuurders in de regio. Daardoor had ik al een redelijk beeld van wat het vak inhoudt. Om er zeker van te zijn dat het echt iets voor mij was, ben ik het traject Oriëntatie op besturen van de VO-academie gaan doen. Ook omdat ik de stap wilde zetten naar havo/vwo; daar had ik nog weinig ervaring in.” 

“Tijdens het traject hebben veel gesprekken gehad met oud-bestuurders en huidige bestuurders. Heel erg waardevol. We konden alles vragen: wat het betekent om voorzitter te zijn, hoe ga je met je personeel om, hoe blijf je fysiek en mentaal fit? Voor mij was een eyeopener dat je een bestuurdersaansprakelijkheids-verzekering moet afsluiten. Jij bent de school; als er iets gebeurt, ben jij verantwoordelijk. De gesprekken met de andere deelnemers waren ook leerzaam. Wat houdt je bezig? Waarom wil je deze stap zetten? Wat zijn je ambities? En toen ging mijn voorganger op deze functie met pensioen. Ik heb een brief geschreven, sinds de zomer ben ik directeur-bestuurder van het Pallas Athene.”
 

‘Als bestuurder heb je een wezenlijk andere rol dan als schoolleider’

“De afgelopen maanden heb ik ervaren dat je als bestuurder een wezenlijk andere rol hebt dan als schoolleider. Je bent het boegbeeld van de school, je bent eindverantwoordelijk, je moet je tijd verdelen tussen je school en de regio. We hebben net de begroting voor volgend jaar rond, daarin staat de financiële verantwoording van alle plannen en dromen. Dat doe ik al tien jaar, maar het is nog nooit zo belangrijk geweest, omdat alle besluiten nu mijn besluiten lijken te zijn. Natuurlijk hebben mensen input kunnen leveren, de afdelingsleiders, de controller, personeelszaken, docenten. Maar in the end is het mijn verantwoordelijkheid. Dat is een spannend en mooi gevoel.” 

“Nu ga ik met de begroting in de hand de school in, om samen de uitvoering uit te denken. En dat is lastig in deze tijd. Mijn voorgangers hebben voor de zomer een strategisch beleidsplan voor de komende jaren opgesteld. Daar sta ik achter, alleen: ik heb mijn team nog niet daarover kunnen toespreken. We kunnen niet met z’n allen in een ruimte zijn. Dus heb ik het plan in de postvakjes gedaan.” 

“Ik denk ook niet dat mijn team op dit moment zit te wachten op allerlei creatieve sessies. De huidige situatie kost al veel energie en tijd. Neem alleen al het zorgen voor goede lessen, het ventilatie-vraagstuk en het dragen van mondkapjes. Mensen zijn ook bezorg om hun gezondheid. Overigens is er geen weerstand op de plannen, mensen zijn wel benieuwd naar hoe we het gaan uitvoeren. Voor nu denk ik: laten we zorgen dat iedereen heel blijft, dat de basis op orde is, dat we de leerlingen een zo mooi mogelijk jaar geven. Daarna kijken we verder. We zitten hier immers langer dan corona.”
 

‘Besturen gaat in essentie om het contact met mensen’

“Je kunt het vak van bestuurder technisch benaderen, vanuit een organisatorisch, bedrijfskundig perspectief. Maar uiteindelijk gaat het in essentie om het contact met mensen. Ik ben een leidinggevende die met iedereen in de school spreekt. Ik ben aanwezig, zichtbaar, maar geef ook veel autonomie. Ik wil liever dat iemand trots is op zichzelf dan dat ze mij nou een goede leidinggevende vinden.” 

“Ik neem nu deel aan het leertraject voor Beginnende bestuurder, ook van de VO-academie. We hebben net de start-tweedaagse gehad. Jammer dat we elkaar niet fysiek kunnen ontmoeten, toch was het erg waardevol. Een theater-duo speelde bijvoorbeeld gesprekken tussen een bestuurder en de Raad van Toezicht en de MR. Zowel het theater als de gesprekken achteraf waren erg leerzaam. En ook grappig. Ondanks dat het online was hebben we veel kunnen lachen. En dat is in deze tijd erg fijn.”
 

‘Ik ben op weg om bestuurder te zijn’

We hebben het ook gehad over wat een bestuurder is. Het beeld is vaak: pak, achterover leunen, op afstand, op de centen. De gesprekken die ik heb gehad in beide trajecten zijn anders. Het gaat om betrokkenheid bij je organisatie en de regio, overzicht hebben van alles wat er speelt, verantwoordelijkheid nemen, om energie in je organisatie krijgen, om iedereen in zijn kracht te zetten. Vind ik mezelf nu een echte bestuurder? Jawel, tegelijk blijf ik leren en ontwikkelen in deze rol.”