Wilt u als school of bestuur zelf het leeraanbod van de VO-academie aanbieden? Dat kan! Onze leertrajecten passen uitstekend binnen het aanbod van een huisacademie. Zo kunt u trainingen precies afstemmen op de behoefte van uw eigen organisatie. Een schoolbestuur dat al op succesvolle wijze een traject van de VO-academie heeft ingebed in het eigen aanbod, is de scholengroep PCOU Willibrord in Utrecht. Binnen hun eigen PCOU Willibrord Academie bieden zij sinds dit schooljaar het traject ‘Oriëntatie op leiderschap’ van de VO-academie aan, voor docenten die willen onderzoeken of het schoolleiderschap iets voor hen is.
 

Kweekvijver

“Al een jaar of drie geleden zijn we begonnen met het nieuw leven inblazen van onze kweekvijver”, vertelt Caroline Hoogslag, docent op het Gerrit Rietveld College. Ze werkt een dag per week voor de PCOU Willibrord Academie en houdt zich voor de academie bezig met onder meer taal, burgerschap en leiderschap. “Daarmee willen we voorkomen dat goede mensen weggaan omdat ze binnen onze stichting niet kunnen doorgroeien.”

“Om beginnende leidinggevenden te ondersteunen, willen we voor de docenten in de kweekvijver ook intervisie gaan organiseren”, vult collega Janneke Houwen-Koppelmans aan. Janneke werkt fulltime voor de PCOU Willibrord Academie, onder meer op het thema leiderschapsontwikkeling. “Daarnaast speelt het idee om hen enerzijds een aantal gesprekken aan te bieden met een adviseur van de Academie en anderzijds om hen tien dagen per jaar stage te laten lopen op een andere school om ervaring op te doen. Bovendien willen we hen eerder dan anderen op de hoogte brengen van nieuwe vacatures. Het zou mooi zijn als mensen door de kweekvijver binnen de stichting hun eigen netwerk kunnen opbouwen en zich zo steeds verder kunnen ontwikkelen.”

Interne experts

Onderdeel van het opzetten van de kweekvijver is een traject waarin geïnteresseerde docenten vrijblijvend kunnen onderzoeken of zij schoolleider willen worden. Janneke: “Het idee is dat mensen eerst een oriëntatietraject volgen en vervolgens een middenmanagementopleiding, waarna ze in de kweekvijver terechtkomen.”

Voor de opleidingen van de Academie willen Caroline en Janneke zoveel mogelijk gebruikmaken van interne experts. Caroline: “Toen we op zoek gingen naar hoe we zo’n traject konden invullen, kwamen we via de website van de VO-academie uit bij Janine Mommers, projectleider leertrajecten bij de VO-academie. Zij vertelde ons dat de VO-academie een programma heeft dat wij zo konden overnemen. Dat maakte het allemaal wel erg makkelijk. Zoiets kunnen we zelf echt niet opzetten.”

Medewerkers van de VO-academie verzorgen nu een ‘train de trainer’-traject, waarin zij hun kennis overdragen op afdelingsleiders van PCOU Willibrord. “Janine wees ons op deze mogelijkheid, wij hadden daar zelf nog niet aan gedacht. Na ‘train de trainer’ gaan onze eigen medewerkers intern verder met het oriëntatietraject. Door het zo in te richten, wordt een opleiding of traject echt van onszelf.”
 

Positieve reacties

Caroline en Janneke benaderden meerdere afdelingsleiders met de vraag of zij mee wilden werken aan het oriëntatietraject en aan ‘train de trainer’. Er kwamen veel positieve reacties. Een van de afdelingsleiders die zich aanmeldden, was Johan Beijen, afdelingsleider brugklas op het Gerrit Rietveld College: “Het leek me heel leuk om te doen. Daar komt bij dat ik zelf ook veel kansen heb gekregen in mijn loopbaan tot nu toe. Ik ben vijf jaar geleden overgestapt van het basisonderwijs naar de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Ik gun het iedereen om aan iets nieuws te kunnen proeven. Als collega’s me wel eens vragen wat ik eigenlijk doe, nodig ik ze ook altijd uit om een dagje mee te lopen. Ik vind het belangrijk dat docenten weten wat een teamleider doet. Dat vergroot het wederzijds begrip.”

Johan is inmiddels in twee bijeenkomsten van de VO-academie getraind om de drie bijeenkomsten van het oriëntatietraject voor te bereiden. “Die trainingen waren heel concreet. We hebben besproken wat je aan bod gaat laten komen tijdens het oriëntatietraject, hoe de opbouw is en we hebben de werkvormen zelf geoefend.”
 

Leiderschapsdilemma’s

Van de drie bijeenkomsten van elk drie uur van het oriëntatietraject zijn er inmiddels twee geweest. Iedereen die als docent werkt binnen de stichting kon zich aanmelden. De bijeenkomsten werden steeds geleid door een ander duo of trio afdelingsleiders.

Johan verzorgde een onderdeel waarin dilemma’s uit de praktijk aan de orde kwamen. Hij kreeg veel vragen over hoe hij moeilijke situaties zou aanpakken: “Het ging veel over leiderschapsdilemma’s. Wat doe je bijvoorbeeld als jouw mening als teamleider afwijkt van die van de meerderheid van je team? Ik heb de cursisten ook uitgedaagd om te delen hoe zij zoiets zouden aanpakken. Dat gaf meteen mooie reflecties.”

Tijdens de bijeenkomst benadrukte Johan dat het traject bedoeld is voor docenten om zich te oriënteren. “Het is geen overhaalcursus. Het is prima als je na afloop niet verder gaat.”
 

Duurzame leervorm

“Ik denk dat dit oriëntatietraject met ‘train de trainer’ een heel duurzame leervorm is”, vertelt Johan. “De komende twee, drie jaar kunnen we dit verder gaan inbedden in onze eigen organisatie. Daar heb je veel meer aan dan wanneer je steeds een extern iemand belt om op afroep een training te komen geven. En voor de trainer is het ook een uitdaging en een reflectiemoment. Die gaat van zo’n traject ook weer beter leidinggeven, daar ben ik van overtuigd.”

Ook Janneke Houwen-Koppelmans vindt de gekozen leervorm een goede investering: “Het traject is onderdeel van een groter geheel, precies zoals we dat voor ogen hadden. We vragen best wel wat van de trainers, die moeten zich goed voorbereiden. Maar als het goed is, levert dat straks weer nieuwe, gemotiveerde collega-schoolleiders op. We hebben nu al veertien geïnteresseerden kunnen voorlichten over wat het inhoudt om schoolleider te zijn. Zij waren allemaal enthousiast. Dat is een mooie start!”

 

Blijf op de hoogte