Sectorrapportage VO: trends rondom leren en professionaliseren

Op 21 november jl. werden de sectorrapportage VO en PO aangeboden door de voorzitters van de PO-Raad en VO-raad aan de onderwijscommissieleden van de Tweede Kamer. Hierin worden de belangrijkste trends en ontwikkelingen binnen het primair en voortgezet onderwijs in cijfers weergegeven, geduid en uitgelegd. Welke ontwikkelingen zijn in het voortgezet onderwijs belangrijk op het gebied van leren en professionaliseren? Wij zetten ze voor je op een rij.
 

Cijfers over professionalisering

Via ons aanbod kunnen schoolleiders, bestuurders en andere leidinggevenden in het voortgezet onderwijs werken aan hun professionele ontwikkeling. In de onderstaande tabel is te zien welke onderwerpen centraal staan in de professionaliseringstrajecten en hoeveel schoolleiders en bestuurders hier in 2024 aan deelnemen.
 

Janine Mommers, programmamanager van de VO-academie, over deze cijfers: “Vanuit de VO-academie bereiken we jaarlijks zo’n 700 schoolleiders en bestuurders in professionaliseringstrajecten. We krijgen van hen terug dat het blijven leren in de loopbaan en het delen van ervaringen waardevol is. Het vak van schoolleider en bestuurder kan daarnaast soms ook eenzaam zijn en via deze trajecten krijg je nieuwe kennis en inspiratie en ontmoet je elkaar door samen te leren. Juist in tijden van drukte is ruimte nemen voor het stilstaan bij het vak en het creëren van een lerend netwerk zo belangrijk.”   
 

Personeelsbeleid en begeleiding starters

In het schooljaar 2023/2024 is het aantal leerlingen in het vo toegenomen, tegelijkertijd kampen we met groeiende personeelstekorten. De verwachting is dat er tegen 2032 een tekort is van ruim tweeduizend fte aan leraren en schoolleiders. Dit vraagt om concrete oplossingen, zoals een goede begeleiding van startende leraren, schoolleiders en bestuurders. Wil je hier meer over weten? Download dan het katern ‘Een nieuwe rol en een nieuw perspectief: De begeleiding van startende leraren, schoolleiders en bestuurders’ voor concrete handvatten rondom dit thema, of lees ons artikel over starten in je nieuwe rol.
 

Regionale samenwerking en professionalisering steeds belangrijker

Ook regionale samenwerking wordt steeds belangrijker om de personeelstekorten aan te pakken, zowel in het behouden als aantrekken van personeel. Scholen en schoolbesturen werken steeds intensiever samen in de regio om maatschappelijke uitdagingen aan te gaan, ook om expertise uit te wisselen en van elkaar te leren. Vanuit de VO-academie zien we dat er veel nieuwe initiatieven en ontwikkelingen zijn in de regio met betrekking tot professionaliseren.

Janine Mommers: “Er zijn belangrijke stappen te zetten als het gaat om professionalisering en hoe de onderwijsregio's daar goed vorm aan kunnen geven. In de regio kan professionalisering ontwikkeld worden die zich richt op wat specifieke deze regio nodig heeft. Ook zijn er kansen op het gebied van professionalisering van leiderschap door bijvoorbeeld nieuwe talenten te interesseren voor het leiderschap in de regio en die nieuwe talenten vervolgens ook goed te begeleiden bij hun start. De VO-academie helpt onderwijsregio's met hun vraagstukken rond professionalisering van leiderschap. Niet alleen door na te denken over een goed programma, maar ook heel concreet doordat we bijvoorbeeld voor de oriëntatiefase op leiderschap een train-de-trainertraject ontwikkeld hebben, dat beschikbaar is en door onderwijsregio's zelf uitgevoerd kan worden.”

Onderwijskwaliteit en goed bestuur

In 2023 is door de Algemene Ledenvergaderingen van de VO-raad, PO-Raad en de Vereniging voor Onderwijsbestuurders (VvOB) een beroepsprofiel voor bestuurders goedgekeurd. In het voorjaar van 2024 werd een bijbehorende accreditatiesystematiek goedgekeurd.  Ook werd op de ALV van 4 december jl. ingestemd drie aanvullende lidmaatschapseisen (eisen over verplichte accreditatie, samenwerking en belangenverstrengeling) in en het aanpassen van de Code Goed Onderwijsbestuur VO, die naar verwachting medio 2025 wordt afgerond. Ga voor meer informatie naar onze themapagina over de professionalisering van bestuurders.
 

Financieel beleid

Door losse subsidies en tijdelijke middelen is het lastig voor scholen om hun financiën te plannen en beleid te ontwikkelen. Om financieel beleid en samenwerking te bevorderen bieden we daarom het leertraject Beleidsrijk begroten aan. Je neemt deel als driehoek (bestuurder, schoolleider en financial controller) om de samenhang tussen visie en strategie te vergroten en tot een beleidsrijke begroting te komen. Ook de belangrijkste ontwikkelingen op financieel vlak komen hier aan bod.
 

Digitalisering

Scholen werken hard aan het verbeteren van informatiebeveiliging en pri­vacy binnen hun organisatie. Digitalisering is een integraal onderdeel geworden van het onderwijs en biedt veel mogelijkheden, maar er zitten ook risico’s aan verbonden. Daarom bieden we vanuit de VO-academie het leertraject Regie op digitalisering aan en een Masterclass over A.I. in het onderwijs. Zo krijg je als schoolleider of bestuurder concrete handvatten en inspiratie om de mogelijkheden van digitalisering te omarmen, een visie te ontwikkelen en de risico’s te beperken.
 

Meer weten?

• Lees het nieuwsbericht van de VO-raad over de sectorrapportage VO van 2024 via deze link;
• Bekijk de gehele sectorrapportage: https://sectorrapportage.vo-raad.nl/. Op deze website kun je de sectorrapportage ook downloaden als PDF.