In 2020 werd ik voor het eerst echt teamleider. Daarvoor had ik al weleens een half jaar een teamleider vervangen op een voor mij vertrouwde school. Nu werd dit anders, ik belandde na een sollicitatieprocedure op een nieuwe school met een andere cultuur en andere collega’s. Had ik dat even onderschat! Ik dacht dat ik het wel zou redden met mijn kennis en structuur, maar niks was minder waar. Ik ontdekte dat ik een compleet nieuw vak aan het uitvoeren was en dat vroeg om andere competenties dan ik tot dan toe had gebruikt in het docentschap of het tijdelijk teamleiderschap. Het zorgde ervoor dat ik mij weliswaar redde elke dag, maar dat ik mij ondertussen onzeker voelde. Slechte nachten en twijfels overdag zorgden voor onrust en stress in mijn lijf.
Mijn belangrijkste uitdaging was het aanspreken en bijsturen van docenten. Ik ervoer hier bij mijzelf een zekere terughoudendheid in. Want laten we eerlijk zijn, wie wil er nu niet aardig en leuk gevonden worden? Ik merkte al snel dat dit in het teamleiderschap niet altijd aan de orde kan zijn. Sommige boodschappen zijn niet leuk. En sommige gesprekken zijn pittig om te voeren, ook al helpen ze jou en de organisatie uiteindelijk wel om verder te komen. Ik realiseerde mij dat het van belang was om deze vaardigheid te ontwikkelen, wilde ik mij uiteindelijk prettig voelen in mijn nieuwe baan.
Gelukkig wees mijn toenmalig directrice mij al snel op de mogelijkheid om gecoacht te worden via de VO-raad. En al snel belandde ik bij één van de VO-managementcoaches die mij begeleidde in mijn belangrijkste coachvraag: wie ben ik als teamleider? En wat betekent dit voor mijn handelen in de dagelijkse praktijk? Ik ontdekte de antwoorden via gesprekken en werkvormen. Eén van de werkvormen die ik mij goed kan herinneren is dat we mijn patronen gingen ontrafelen. We gingen na wat ik voelde, dacht of deed als ik voor bepaalde uitdagingen kwam te staan. Al snel zag ik dat mijn gedachten mijn gevoel beïnvloeden en daardoor dus mijn gedrag werd gestuurd. Door bewust gedachten te leren sturen, zag ik dat ik ook ander gedrag kon vertonen. Gedrag dat hielp mijn werk als teamleider beter uit te kunnen voeren. Voor mij was dit een heel belangrijke en waardevolle les.
Het is moeilijk om alle ervaringen in schrift op te stellen. Coaching ondergaan, betekent vaak voelen of ervaren. Wat ik wel weet is dat ik coaching aan alle startende leidinggevenden zou aanraden. Teamleider of leidinggevende ben je regelmatig opeens zomaar, gewoon omdat je ambitieus bent of omdat je in het team laat zien dat je goed kunt organiseren, coördineren of omdat je makkelijk mensen meekrijgt en initiatief neemt. Dat zijn natuurlijk belangrijke eigenschappen, maar dat maakt geen teamleider. Het zijn van een leidinggevende is het uitvoeren van een nieuw vak. Vandaar dat ik geloof dat je opleiding en coaching nodig hebt om als leidinggevende zo waardevol mogelijk te zijn voor de organisatie. En waardevol, dat moet je willen zijn, want de kwaliteit van een leidinggevende heeft direct invloed op de kwaliteit van het onderwijs op een school. Wat dat betreft denk ik dat coaching een vanzelfsprekendheid moet zijn. We zijn toch allemaal met dit beroep begonnen, omdat we zoveel mogelijk willen bijdragen aan het beste onderwijs?
Kim Weeber