In mei 2022 ontvingen wij het diploma voor het succesvol afronden van de opleiding VO-managementcoach van de VO-academie. In dit korte schrijven blikken wij terug op ons opleidingsjaar. Hoe ervoeren we de opleiding? Wat we hebben we geleerd? Welke opbrengsten leverde het op? En wat beschouwen we als het meest waardevol?  

Voorafgaand aan de opleiding hebben we ons ingelezen in de materie en In september maakten we kennis met onze groep. We kregen een inspirerend college en vervolgens gingen we aan de slag met oefeningen. Al snel bleek dat we met gelijkgestemde schoolleiders bij elkaar waren: enthousiast over de uitgangspunten van coaching, hebben we, vaak met veel humor, elkaar gesteund waar nodig en zijn we ontwikkelgericht aan de slag gegaan. 

De vijf themadagen hadden altijd eenzelfde opzet. Thuis lazen we de literatuur. De literatuur alleen al werd als een cadeautje ervaren: het leverde nieuwe invalshoeken op uit goed leesbare boeken. Het was fijn om de nieuwe inzichten met elkaar te bespreken. Vervolgens kregen we uitleg vanuit een theoretisch kader en daarna oefenden we intensief met elkaar. We hebben nieuwe werkvormen geleerd zoals het stappen maken met schalen, het zien van parallelle processen en natuurlijk de dramadriehoek uit de Transactionele Analyse.  

Daarnaast had eenieder een individueel traject, waarbij enerzijds eigen leerdoelen werden besproken en anderzijds twee coachee-trajecten werden begeleid. Tijdens de supervisie bespraken we in een kleine groep de voortgang, waarbij we, onder leiding van een deskundige, altijd via vaste patronen stevige feedback op elkaar gaven.  We waren coach, coachee of observator en leerden om dicht bij de essentie komen. Dit waren mooie persoonlijke ontdekkingstochten met nieuwe perspectieven. We hebben ook veel gelachen en soms een traantje gelaten. 

Belangrijke inzichten voor ons: 

De belangrijkste was toch wel het plezier en de veilige omgeving waarin we bij elkaar kwamen. Het voelde als even helemaal weg van werk. Samen op onze eigen planeet, namen we afstand van ons werk, om vervolgens met meer bagage terug te keren. We kregen meer inzicht in emoties, denkpatronen en gedrag en leerden om beweging te creëren. We breidden ons vakmanschap uit met: 

  • Non-verbaal en verbaal afstemmen en actief luisteren; 

  • Interactief handelen zonder oordelen en interventies effectief inzetten; 

  • Schakelen tussen proces en inhoud van een gesprek; 

  • Oplossingsgericht coachen met een groot oog voor de gevoelens op de werkplek, een wezenlijk onderdeel in de opleiding en in de coaching; 

  • De kunst van het vragen stellen, het stellen van de verwondervraag; 

  • De kunst om onze mond te houden (‘so what’, ‘laat de stilte het werk doen’). 
     

Natuurlijk was er ook een logboek en tal van reflectieverslagen, waar we feedback op kregen. Naast onze zware banen was de opleiding goed te doen omdat het programma erg leuk was en energie gaf. We zijn anders naar onszelf gaan kijken; we hebben geleerd meer te relativeren, beter de essentie te pakken, meer kwetsbaarheid te tonen en meer verwondervragen te stellen.  

In de rol van schoolleider vervullen we ook wisselende rollen, in de opleiding kregen we dan ook meer inzicht in opbrengsten van coaching versus sturing (beweging vanuit intrinsieke motivatie). De rode draad: we hebben geleerd om mensen in hun kracht te zetten. Van onbewust onbekwaam naar onbewust bekwaam door het continue benoemen van de zogenaamde gewenste situatie ('wanneer ga je met een goed gevoel weg’ is een wezenlijke vraag geworden).

Een bijvangst van de opleiding is ook dat je je netwerk vergroot. Het is fijn om met collega’s, in een veilige omgeving, problemen van de werkvloer te delen, daarin kwetsbaar te mogen zijn en elkaar feedback te kunnen geven. De collega-schoolleiders zijn allen breed onderlegd, dit was een gemeenschappelijke sprong in het diepe met iedere keer weer het feest van de herkenbaarheid. 

 

Reineke Hesselt van Dinter (Schoolleider OB (klas 1-3), Gerrit van Veen College) 

Jeanette Lotte (Senior Beleidsadviseur ZAAM)